Czy praca w biurze jest bezpieczna?
Jeszcze kilka lat temu panowało powszechne przekonanie, że nie ma nic mniej uciążliwego niż praca biurowa. Dziś już wiemy, że wieloletni okres pracy z komputerem może powodować dolegliwości zdrowotne. Wiele z nich zostało już zdiagnozowanych i opisanych, lecz niestety nie wszystkie zagrożenia zostały do końca rozpoznane. Obecnie do najlepiej zbadanych dolegliwości należą:
-
Syndrom Sicca
- Zespół cieśni nadgarstka
- RSI
- Zaburzenia widzenia
- Bóle głowy
- Zaburzenia krążenia
- Podrażnienia skóry
Część z tych dolegliwości uzyskało w Stanach Zjednoczonych status chorób zawodowych. W Polsce o problemach mówi się mało lub wcale, w związku z tym choroby wywołane wieloletnią pracą z komputerem są najczęściej mylnie diagnozowane.
Polska biurowa rzeczywistość
We wrześniu tego roku wystartowała ogólnopolska kampania mająca na celu poprawę warunków, komfortu oraz wydajności pracy przy stanowiskach pracy wyposażonych w komputer. W ramach kampanii, przy udziale największych specjalistów w Polsce z zakresu medycyny, ergonomii, bezpieczeństwa pracy oraz prawa, została opracowana ankieta, na podstawie której można dokonać oceny stopnia dostosowania danego stanowiska pracy do standardów prawnych i ergonomicznych. Wypełniając ankietę można było oszacować również prawdopodobieństwo wystąpienia danej dolegliwości. Tylko w ciągu jednego miesiąca zebrano blisko 3200 ankiet.
Szokujące wyniki
Spośród wszystkich ocenionych stanowisk pracy tylko 1% można uznać za spełniające wymogi ergonomii, 42% spełnia je częściowo, a aż 57 % nie spełnia praktycznie żadnych norm i uregulowań i funkcjonuje w sprzeczności z zaleceniami Rozporządzenia Ministra Pracy. Długotrwała praca w takich warunkach może być przyczyną wielu problemów ze zdrowiem!
Realne dolegliwości i prozaiczne przyczyny
Ankietowani wykazali, że dolegliwości zdrowotne związane z pracą przy komputerze są powszechne.
-
92 % badanych zadeklarowało bóle pleców i karku
-
88 % badanych zadeklarowało bóle oczu
-
62 % badanych zadeklarowało bóle nadgarstków
-
47 % badanych zadeklarowało bóle i opuchlizny nóg
Dane te, choć wydaje się to niemal zupełnie nieprawdopodobne oznaczają, że niemal każdego pracownika dotyka nawet nie jedna, a kilka dolegliwości związanych z pracą zawodową.
Głębsza analiza wyników ankiety jasno obrazuje stan biurowych miejsc pracy w Polsce, który w dużym stopniu uzasadnia problemy zdrowotne pracowników.
· Aż 35 % badanych pracuje na monitorach starego typu bez żadnych filtrów ochronnych
· Aż 55 % badanych pisząc na klawiaturze opiera nadgarstek o krawędź biurka
· Aż 48 % badanych nie ma możliwości dokonania podstawowych regulacji fotela takich jak wysokość i odchylenie siedziska
· Aż 17 % badanych STALE odczuwa ucisk uda o krawędź krzesła, co ogranicza krążenie w tętnicach udowych.
A z drugiej strony
· Tylko 17 % może korzystać z podnóżka
(podnóżki)
Warto podkreślić, że pracownicy mimo konkretnych dolegliwości w większości nie mają możliwości korzystania z choćby najprostszych akcesoriów ergonomicznych takich jak podkładka żelowa, filtr na monitor, podstawa pod dokumenty czy podnóżek. W sprzeczności z prawem i zdrowym rozsądkiem Jak pokazują przytoczone dane bardzo duży odsetek komputerowych stanowisk pracy jest niewłaściwie zorganizowanych.
Taki stan nie jest jedynie sprzeczny ze zdrowym rozsądkiem i troską o dobro pracownika, ale przede wszystkim z wymogami prawnymi. Wymogi te zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.
Jak usprawnić miejsca pracy?
Najprostszą metodą jest ocena własnego miejsca pracy na stronie internetowej
www.ergotest.pl, gdzie po udzieleniu odpowiedzi na pytania opracowane przez specjalistów, serwer dokonuje indywidualnej oceny każdego stanowiska. Na stronie internetowej każdy znajdzie przydatne informacje o potencjalnych dolegliwościach, prostych ćwiczeniach, które można wykonywać podczas pracy, produktach poprawiających warunki pracy czy obowiązujących normach prawnych. Poprzez formularz na stronie internetowej każdy może również zasięgnąć bezpłatnej porady specjalistów z zakresu medycyny pracy czy BHP.
Jak pracować wydajnie i komfortowo?
PO PIERWSZE: PRAWIDŁOWA POSTAWA
Występowanie wielu z ‘chorób komputerowych’ można w znacznym stopniu ograniczyć zajmując prawidłową pozycję przy biurku. W utrzymaniu takiej postawy pomagają dobrze zaprojektowane meble oraz dodatkowe akcesoria takie, jak: podstawy na monitory, podkładki żelowe, szuflady na klawiatury, podnóżki oraz uchwyty na dokumenty.
Porady praktyczne:
-
Biurko powinno mieć odpowiednią wysokość dopasowaną do wzrostu użytkownika.
-
Fotel powinien mieć regulację wysokości i opacie dla przedramion.
-
Trzymaj głowę prosto, tak by szyja nie była wygięta i nie powodowało to zniekształceń w odcinku szyjnym kręgosłupa.
-
Opieraj się plecami o oparcie fotela, aby nie powodować zmęczenia kręgosłupa.
-
Łokcie powinny być zgięte pod kątem 90°, oparte o poręcze fotela, aby nie obciążać dodatkowo pleców.
-
Ustaw klawiaturę nisko, tak by nie powodować zgięcia rąk w nadgarstkach. Jeżeli nie jest to możliwe zastosuj szufladę na klawiaturę.
-
Reguluj wysokość fotela pamiętając, aby stopy swobodnie opierały się o podłogę. Nogi powinny być zgięte w kolanach pod kątem prostym.
-
Zaleca się stosowanie podnóżków. Jeżeli w zajętej pozycji uda uciskają o krawędź krzesła, zastosowanie podnóżka jest konieczne. Ucisk na tętnice udowe może być przyczyną poważnych zaburzeń krążenia.
-
Klawiatura powinna być ustawiona na nieślizgającej się powierzchni, warto wyposażyć ją w żelowe podkładki pod nadgarstki.
Przeciętny pracownik zatrudniony przy komputerze eksploatuje ten sam komplet mebli przez 80 000 godzin (8 lat!). Jeżeli nie masz możliwości zajęcia odpowiedniej postawy problem pomogą rozwiązać produkty Fellowes.
PO DRUGIE: ZADBAJ O OCZY
Z przeprowadzonych w Polsce badań wiadomo, że wśród osób pracujących przy komputerze 96% ma problemy ze wzrokiem. Nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę, że podczas ośmiu godzin pracy polegającej na wpatrywaniu się w szczegóły na ekranie nasze oczy wykonują około 30 000 ruchów. To olbrzymie obciążenie. Dodatkowo sprawę pogarszają: brak ostrości, nadmierna jaskrawość i migotanie ekranu monitora. Dochodzi do zmniejszenia częstotliwości mrugania powiekami, co powoduje rzadsze zwilżanie powierzchni oka, zwane syndromem Sicca. Objawami są wysychanie i zmętnienie rogówki a w rezultacie stopniowa utrata wzroku.
Porady praktyczne:
- Jeżeli korzystasz ze starszego typu monitora koniecznie stosuj filtr ograniczający promieniowanie.
- Monitor powinien być tak ustawiony, aby nie odbijało się w nim światło naturalne ani sztuczne. Jeżeli nie jest to możliwe zastosuj filtr ograniczający refleksy oraz poprawiający kontrast i ostrość.
- Monitor powinien być ustawiony bokiem do okna w odległości co najmniej 1 m i w odległości min. 50 cm od użytkownika.
- Górny brzeg ekranu powinien być nieco poniżej poziomu oczu. Jeżeli ekran jest za nisko zastosuj podstawę pod monitor.
- Wprowadzając dane stosuj uchwyt na dokumenty, umożliwiający odczytanie tekstu bez ciągłego pochylania głowy.
- Utrzymuj ekran w czystości stosując specjalistyczne środki, które nie pozostawiają smug oraz likwidują kurz. Pyłki kurzu w połączeniu z polaryzacją napięcia elektrostatycznego pomiędzy człowiekiem a ekranem wywołują reakcje alergiczne i podrażnienia oczu.
- Nie używaj czcionek mniejszych niż siedmiopunktowe.
PO TRZECIE: ZADBAJ O NADGARSTKI
Podaje się, że po sześciu godzinach pracy poziom aktywności lewego palca wskazującego i związanych z tym obciążeń jest porównywalny z pracą nóg podczas 40-to kilometrowego marszu. Organizm człowieka nie jest w stanie sprostać tego rodzaju obciążeniom. W związku z tym dochodzi do usztywnienia mięśni karku, rąk i pleców. Większość z tych objawów pozostaje utajona, ze względu na duży poziom koncentracji oraz stresu, jaki towarzyszy pracy z komputerem.
Porady praktyczne:
- Kąt między ramieniem a opartym na podłokietniku przedramieniem powinien wynosić 90°.
- Klawiatura powinna być nisko, na wysokości łokci. Wyższe umieszczenie klawiatury będzie powodowało bóle ramion.
- Ręce podczas pisania na klawiaturze powinny być swobodne.
- Niedopuszczalnym jest, aby nadgarstki opierały się o kant stołu.
- Istotne jest prawidłowe ułożenie dłoni na klawiaturze.
- Należy stosować podkładki zarówno pod mysz, jak i przed klawiaturę. Najlepsze rezultaty gwarantuje stosowanie podkładek żelowych.
- Pisząc na klawiaturze nie uderzaj mocno w klawisze - naciskaj je delikatnie.
Produkty ergonomiczne znajdą Państwo w dziale Akcesoria komputerowe i ergonomiczne .